Στο Σούλι

του Σ.Π.Παπασηφάκη

Το παρόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί

από σχολεία στα πλαίσια των εκδηλώσεών τους.

Απαραίτητη προϋπόθεση να αναφέρεται το όνομα

του διασκευαστή.

Απαγορεύεται η ανάρτησή του σε ιστοσελίδα ή ιστολόγιο

καθώς και η διασκευή του χωρίς άδεια.

 

Πρόσωπα

Γιαννούλα

Χάιδω

Λάμπη

Γυναίκα Α

Γυναίκα Β

Φώτης

Δερβίσης

Σελιχτάρης

(Το θεατρικό αυτό είναι γραμμένο πάνω σε μία ιδέα ενός παλαιότερου που είχε τον τίτλο «Χορός του Ζαλόγγου»)

ΜΟΥΣΙΚΗ 1

(Η σκηνή παρουσιάζει λημέρι κλέφτικο σε βουνό. Ανοίγοντας η αυλαία βλέπουμε μια κοπέλα να κρατάει καριοφίλι και να φυλάει σκοπιά. Σε μια γωνία δεξιά κοιμούνται μερικές ακόμη γυναίκες με τα ντουφέκια αγκαλιά. Φοράνε σκούρα ρούχα και είναι εμφανώς καταβεβλημένες. Ξαφνικά ακούγεται ένα μακρόσυρτο σφύριγμα. Η κοπέλα που φυλάει σκοπός στήνει το αυτί. Σε λίγο το σφύριγμα ξανακούγεται…)

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ: Αυτό είναι δίχως άλλο. (Φέρνει τα δάχτυλα στο στόμα και σφυράει κι αυτή. Με το σφύριγμα οι άλλες πετάγονται αλαφιασμένες και πιάνουν τα τουφέκια)

ΧΑΪΔΩ: Τι είναι μωρή Γιαννούλα, τι έπαθες;

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ: Με συμπαθάς καπετάνισσα, άκουσα το σύνθημα κι αποκρίθηκα. Θαρρώ πως δεν έκαμα λάθος.

ΧΑΪΔΩ: Τότε κάποιος δικός μας θα’ναι. (Στο σημείο αυτό ξανακούγεται το σφύριγμα) Είναι μου φαίνεται ο Φώτης ο Κατσικάς. Θα’ ρχεται από το Μοναστήρι που είναι οι άντρες μας. Θα φέρνει νέα.

ΛΑΜΠΗ: (Πετάγεται φανερά αναστατωμένη) Ο Φώτης είναι καπετάνισσα, να τρέξω να τον προϋπαντήσω;

ΧΑΪΔΩ: Να πας μωρή Λάμπη και να γυρίσεις γρήγορα. (Η Λάμπη χωρίς δεύτερη κουβέντα ροβολά στην κατηφόρα)

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ: Φοβάμαι καπετάνισσα. Έχω ένα κακό προαίσθημα. Κι αν τα νέα δεν είναι καλά;  (Παύση Κοιτάζει κατά τη μεριά που έφυγε η Λάμπη. Αργότερα.) Θαρρώ πως η Λάμπη άργησε πολύ, μη δεν ήταν ο Φώτης που σφύριξε αλλά εχθρός και τη χάλασε;

ΓΥΝΑΙΚΑ Α: Η Λάμπη δεν έκανε λάθος. (Στις άλλες με νόημα) Το ξέρει καλάαα το σφύριγμα του Φώτη η Λάμπη.

ΧΑΪΔΩ: (Στη Γιαννούλα) Άμε να ρίξεις μια ματιά να δεις τι έγινε. Αρχίζω κι ανησυχώ. (Η Γιαννούλα φεύγει. Σε λίγο έρχεται ασθμαίνουσα)

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ: Καπετάνισσα! Η Λάμπη τον κρατά παραμάσχαλα. Πρέπει να’ ναι λαβωμένος.

ΧΑΪΔΩ: Τρέξτε γυναίκες να τους βοηθήσετε. Γιαννούλα, φέρε το νερό και τη μπουκάλα με τη ρακί. (Οι γυναίκες φεύγουν και η Γιαννούλα φέρνει το ταγάρι και τη μπουκάλα. Σε λίγο τον φέρνουν.)

ΛΑΜΠΗ: (Κοντανασαίνοντας) Δεν πρόφτασε ούτε να μου μιλήσει. Μόνο που με είδε, μου χαμογέλασε κι ύστερα λιποθύμησε. Είναι χτυπημένος κατάστηθα. Το αίμα του πέρασε στο κορμί μου. (Δείχνει που μουσκεύτηκε)

ΧΑΪΔΩ: (Σκύβει επάνω του και του δίνει δυο γουλιές ρακί) Πιες το ρε Φώτη, άντε λεβέντη μου, πιες το κι άνοιξε τα μάτια σου.

ΦΩΤΗΣ: (Που συνέρχεται με το σπίρτο) Πού βρίσκομαι;

ΛΑΜΠΗ: Κοντά μας Φώτη. Να η καπετάνισσα, η Χάιδω.

ΧΑΪΔΩ: Μίλησε Φώτη, τι έγινε;

ΦΩΤΗΣ: (Ασθμαίνοντας) Τίποτα… Τίποτα δεν έγινε… Δεν έμεινε κανένας…  Αυτό ήρθα να σας πω ...όσο είναι καιρός φύγετε. Φύγετε να σωθείτε. (Παύση)  Λάμπη… Λάμπη….

ΛΑΜΠΗ: (Γονατίζει δίπλα του) Σ' ακούω Φώτη, πες μου.

ΦΩΤΗΣ: Αν γλιτώσουμε,… αν γλιτώσουμε λέω και ξαναγυρίσουμε στο Σούλι, θα παντρευτούμε την πρώτη Κυριακή.... Όλα τα καρυοφύλλια θα ρίξουνε στο γάμο μας.... Κι εσύ θα λάμπεις… όπως τότε που σε πρωτογνώρισα… στο πανηγύρι... (Ο Φώτης γέρνει στο πλάι νεκρός. Όλοι βουβαίνονται.. Σταυροκοπιούνται... Η Λάμπη κλαίει πνιχτά) ΜΟΥΣΙΚΗ 2

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ: Καλύτερα μου φαίνεται είμ’ εγώ. Ούτ’ αγάπες, ούτε πόνοι. Γνοιάζομαι μόνο για το τομάρι μου.

ΛΑΜΠΗ: Αχ βρε Φώτη, κι όλα σου τα ταξίματα πότε θα μου τα κάμεις;

ΧΑΪΔΩ: Σε πόλεμο βρισκόμαστε. Ήτανε να μη μας βρει τούτο το κακό. Μας βρήκε, είμαστε αναγκασμένοι να πολεμήσουμε. (Οι γυναίκες κάθονται δίπλα της) Κι εμείς, γυναίκες πράμα να βγούμε στις τάπιες. (Με αναπόληση) Σα χθες μου φαίνεται ότι είναι, που έβαζα την παλάμη αντήλιο και καρτέραγα τον άντρα μου πότε θα φανεί απ’ τ’ αμπέλι. Σα χθες είναι που με τραβολόγαγαν τα παιδιά απ’ τη φούστα να φτιάξω πίτες. Τι τα θέτε κορίτσια, δύσκολη είναι η ζωή σαν παντρεύεσαι καπετάνιο. Έχεις άντρα κι άντρα δεν έχεις.  Λαχταράς κάθε μέρα πότε θ’ αφήσει τα βουνά για να βρεθείτε αντάμα.

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ: Ναι, κι αν θα’ ρθει όρθιος για θα στον φέρουνε στοο κασόνι… Κι αν του την έχουνε στημένη πότε θα’ ρθει να τον γραπώσουνε.

ΛΑΜΠΗ: (Παύση) Χρόνια καρτέραγα την ώρα να ντυθώ νύφη. Ν’ αντιλαλήσει ο κάμπος απ’ τις χαρές μου… Και τώρα…

 ΧΑΪΔΩ: (Που συνέρχεται) Γιαννούλα, φέρε το δισάκι να βάλουμε μια μπουκιά στο στόμα.

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ: (Έρχεται) Αυτά έμειναν. Μοίρασέ τα μόνο η αφεντιά σου. Μένουν και κάμποσες ελιές και μερικά φασκόμηλα που μαζέψαμε ψες απ’ τη ράχη.  (Η καπετάνισσα κόβει ψωμί και το μοιράζει. Ύστερα μοιράζει κι ελιές. Τρώνε βουβά.) ΜΟΥΣΙΚΗ 3

ΧΑΪΔΩ: Ακούστε. Από στιγμή σε στιγμή θα έρθει τα’ ασκέρι τ' Αλή και θα μας χτυπήσει. Πρέπει να’  μαστε έτοιμες. Απόφασή μου είναι να μην κατέβει καμιά ζωντανή το βράχο. Κάλλιο νεκρές, παρά άτιμες στα χέρια του Αλή ή σκλάβες στη Μπαρμπαριά. Ελάτε τώρα. Πάρτε όλες τα ντουφέκια. (Δίνει στην καθεμιά μερικά φυσέκια) Τα φυσέκια είναι λιγοστά, να ρίχνεται στα σίγουρα, κανένα βόλι να μην πάει χαμένο. Να πουλήσουμε τουλάχιστον ακριβά τη ζωή μας. (Από μακριά ακούγονται φωνές τούρκων που ζυγώνουν) ΜΟΥΣΙΚΗ 4

ΓΥΝΑΙΚΑ Β: Αν είναι όμως πολλοί καπετάνισσα;  Αν είναι  πολλοί;

ΧΑΪΔΩ: Θα σκοτώσουμε όσους μπορούμε, όσο είναι μέρα κι έχουμε φουσέκια. Ύστερα θα κάμομε γιουρούσι τη νύχτα και θα φύγουμε για την Πάργα. Ποιος ξέρει ίσως οι εχτροί μας να είναι λιγοστοί και να τους ξεφύγουμε. Αν είναι πολλοί, τότε θα πεθάνουμε σήμερα κι αυτός ο βράχος θα γίνει ο προστάτης της τιμής μας. Θυμηθείτε τα παιδιά μας που πέθαναν απ' την πείνα, το στήθος μας που στέρεψε, τους άντρες, τ' αδέλφια, τους γονιούς μας. Σήμερα για ζούμε για πεθαίνουμε. (Οι φωνές των τούρκων πυκνώνουν κι ακούγονται ολοένα και πιο κοντά) Πιάστε τα μετερίζια, χτυπάτε στα σίγουρα, ούτε ένα βόλι να μην πάει χαμένο. (Πυροβολεί πρώτη. Ακούγονται πολλοί πυροβολισμοί.) ΜΟΥΣΙΚΗ 5

ΔΕΡΒΙΣΗΣ: (Ακούγεται η φωνή του) Αλλάχ, νισάφι ωρέ σουλιώτες, θέλομε να κάνομε μπέσα. Μπέσα για μπέσα, σταματήστε το ντουφεκίδι να σας πέψουμε δυο δικούς μας να κουβεντιάσετε.

ΧΑΪΔΩ: Τι λέτε γυναίκες;

ΓΥΝΑΙΚΑ Β΄: Αν έρθουν καπετάνισσα και δουν ότι είμαστε μόνο γυναίκες θα σπάσουν τη μπέσα τους.

ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ:  Έχουνε μπέσα αυτοί;

ΧΑΪΔΩ:  Άσε να δούμε. (Στο δερβίση) Μπέσα για μπέσα ορέ αρβανίτες. Εμείς το σταματάμε το ντουφέκι. Όμως λάθος κάματε. Εμείς μόνο γυναίκες ανήμπορες είμαστε στο βράχο ετούτο πάνω, οι άντρες μας σκοτώθηκαν. Γι αυτό τη μπέσα θέλουμε. Όμως νά' ρθεις εσύ ορέ δερβίση, μαζί με τον αρχηγό σας να κλείσομε τη μπέσα κι ύστερα πάμε όπου θες αφού σας παραδώσουμε τ' άρματά μας.

ΔΕΡΒΙΣΗΣ: (Που φάνηκε στην άκρη)  Έρχομαι, καπετάνισσα, θά' ρθει κι ο Σιλιχτάρης τ' Αλή Πασά, καύχημα στη λεβεντιά και στην παλικαριά.

ΧΑΪΔΩ: (σιγανά) Το νου σας. Να στε έτοιμες για όλα.

ΓΥΝΑΙΚΑ Α΄: Εντάξει καπετάνισσα, όπως προστάζεις.(Φτάνοντας οι τούρκοι κοιτάζουν υπεροπτικά τις γυναίκες)

ΧΑΪΔΩ: Κόπιασε δερβίση μου. Τι κάθισες εκεί αλάργα.

ΣΕΛΙΧΤΑΡΗΣ: Νά'  ρθεις εσύ. Εσείς είστε οι σκλάβοι κι όχι εμείς.

ΧΑΪΔΩ: Ακόμη Σελιχτάρη μου τη μπέσα δεν εκλείσαμε κι εσύ μιλείς για σκλάβους. Για κόπιασε δερβίση μου για φοβάσαι μια χούφτα γυναίκες.

ΔΕΡΒΙΣΗΣ: (πλησιάζει) Έλα άφησ' το  ντουφέκι κάτω

ΧΑΪΔΩ: Μπέσα μόνο σαν κλείσομε, τότε θ' αφήσω το ντουφέκι.

ΔΕΡΒΙΣΗΣ: Άστο καπετάνισσα, δε φελά πια σε τίποτα. Ο Σαμουήλ έβαλε φωτιά στο Κούγκι κι ετίναξε την εκκλησιά. Μόνο εσείς σουλιώτισες απομείνατε... (Παύση) Άκουσε ωρή Χάιδω. Όλη η Ήπειρος μιλά για την ομορφιά σου. Θα σε πάρω στον οντά μου. Κυρά κι αφέντρα ήσουνα, κυρά κι αφέντρα θα’ σαι. Κι οι άλλες από κοντά σου. (Χαϊδεύει τα γένια του)

ΧΑΪΔΩ: (Με νεύρο)Και μας έχεις εμάς άξιες δερβίση μου να ντροπιάσουμε όλες αυτές τις θυσίες. (Τον ζυγώνει με θάρος και του λέει στ’ αυτί) Ξέρεις ποιανού γυναίκα ήμουνα γω. Του Νοτη (Τον καρφώνει στην κοιλιά) του Μπότσαρη. (Ο Δερβίσης πέφτει και μέχρι να συνέλθει από την έκπληξη ο Σελιχτάρης δέχεται δύο σφαίρες ΜΟΥΣΙΚΗ 6 από τις άλλες γυναίκες. Στις γυναίκες) Αφού δεν μπορέσαμε να ζήσουμε, έ τότες ας πεθάνουμε, μα όπως θέλουμε μεις!  (Οι γυναίκες αρχίζουν και ρίχνουν στους τούρκους που είχαν βγει από τα μετερίζια. Για λίγη ώρα ακούγονται μόνο μπιστολιές) ΜΟΥΣΙΚΗ 7

ΓΥΝΑΙΚΑ Α΄: Μου τελειώνουν τα φυσέκια. (Συνεχίζουν να ρίχνουν. Οι τούρκοι ακούγονται πιο κοντά.) ΜΟΥΣΙΚΗ 7 (ΣΥΝΕΧΕΙΑ)

ΓΥΝΑΙΚΑ Β΄: Καπετάνισσα τελείωσαν κι εμένα.(Απομένουν και οι άλλες να κοιτούν τη Χάϊδω. Οι φωνές ακούγονται πολύ δυνατά πια. Η Β΄ Γυναίκα πέφτει χτυπημένη.) ΜΟΥΣΙΚΗ 8

ΧΑΪΔΩ: Αφήνει το πιστόλι κάτω και βγάζει το μαχαίρι.

               Καλή Ανάσταση!

 (Η Χάιδω με τη Γιαννούλα και η Νάση με την Α Γυναίκα στέκονται αντικριστά σα να χορεύουν. Ύστερα περνούν το αριστερό χέρι η κάθε μία στον ώμο της άλλης και μπήγουν το μαχαίρι η μία στην άλλη ενώ πέφτει η ΜΟΥΣΙΚΗ 9

               

α  υ  λ  α  ί  α

         

ΜΟΥΣΙΚΗ 10