Ο Αβασκαμός του Αγά

Ο Αβασκαμός του Αγά

Ηθογραφία σε τρεις πράξεις

Ελεύθερη διασκευή

Σ.Π.Παπασηφάκης

από το ομώνυμο διήγημα του

Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

Το παρόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί

από σχολεία στα πλαίσια των εκδηλώσεών τους.

Απαραίτητη προϋπόθεση να αναφέρεται το όνομα

του διασκευαστή.

Απαγορεύεται η ανάρτησή του σε ιστοσελίδα ή ιστολόγιο

καθώς και η διασκευή του χωρίς άδεια.

 

Ο αβασκαμός του Αγά

(ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΟ)

Διανομή

            Ασημίνα

            Αργύρω

            Σειραϊνώ

            Αγάς

            Χανούμ

      

Σκηνή 1η

(01- ΜΟΥΣΙΚΗ) Η σκηνή εκτυλίσσεται σε δρόμο νησιώτικου χωριού. Η Ασημίνα με την Αργύρω συζητούν)

ΑΣΗΜΙΝΑ: Στο φούρνο πηγαίνεις;

ΑΡΓΥΡΩ: Ναι, έχω πάει πίτα στη Γαρουφαλιά. (02- ΜΟΥΣΙΚΗ) (Εκείνη τη στιγμή ακούγεται ο Αγάς που ψέλνει)

ΑΣΗΜΙΝΑ: Ο Αγάς είναι.

ΑΡΓΥΡΩ: Κάθε μέρα κάνει την προσευχή του. Δεν έχει φέρει Χότζα και κάνει και το Χότζα.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Η θεια Σειραϊνώ πέρασε;

ΑΡΓΥΡΩ: Μπα δεν την είδα. Άστηνα καλύτερα να μας λείπει κι η γλώσσα  και το μάτι της.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Αι μαρή, τα παραλένε!

ΑΡΓΥΡΩ: Δεν τα παραλένε καθόλου. Θυμάσαι το Χρήστο και την Ανθούσα; Τους εχώρισε κάτω από τα στέφανα. Τα στέφανα ήταν έτοιμα, η νύφη στολισμένη, οι καλεσμένοι είχαν μαζευτεί στο σπίτι κι οι παπάδες είχανε βάλει τα πετραχήλια. Με ένα λόγο τον οποίο είπε στο αυτί της πεθεράς, διαβολή ως φαίνεται για τη νύφη, κατάφερε και διέλυσε το γάμο. Άμα σε πιάσει στο στόμα της κάηκες. (Σιγότερα, στην Ασημίνα) Έρχεται.. (Δυνατότερα) Είδες, μπορεί να είναι τούρκος αλλά κάθε μέρα κάνει την προσευχή του, όχι σαν και πολλούς δικούς μας που είναι αλιβάνιστοι.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Όμορφος Αγάς!

ΑΡΓΥΡΩ: Τον σήκωσε το χωριό μας!

ΑΣΗΜΙΝΑ: Καλό αέρι!

ΑΡΓΥΡΩ: Γερός βοριάς!

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: (Που παίρνει μέρος στην κουβέντα) Είδατε το χαρέμι του;

ΑΡΓΥΡΩ: Ποιο χαρέμι καημένη; Η χανούμισσα και μια σκλάβα είναι όλο όλο το… χαρέμι!

ΑΣΗΜΙΝΑ: Τη χανούμισσα την είδατε;

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Πώς να τη δούμε αφού είναι μπαμπουλωμένη ως τα μάτια.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Και η σκλάβα του;

ΑΡΓΥΡΩ: Αυτή δε βγαίνει ποτέ από το σπίτι.

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Λένε πως είναι μαύρη.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Καλός φαίνεται ο Αγάς ωστόσο.

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Κακός και ψυχρός! Όσο χαμόγελο, τόση κακία!

ΑΡΓΥΡΩ: Όσο να πεις τούρκος είναι.

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: (Υπερθεματίζοντας) Σκυλί!

ΑΣΗΜΙΝΑ: Μα… καλοκαμωμένος καημένη! Λεβεντάνθρωπος!

ΑΡΓΥΡΩ: Τον σήκωσε το χωριό μας!

ΑΣΗΜΙΝΑ: Καλό αέρι!

ΑΡΓΥΡΩ: Γερός βοριάς!

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: (Σοβαρά) Θέλετε, θέλετε να σας τον κάμω εγώ να αποκωλώσει  σε σαράντα μέρες; (Την ώρα που το λέει κουνάει ένα μικρό πουγκί που κρέμεται από το λαιμό της)

ΑΣΗΜΙΝΑ: Τι μαρή, μάγια θα του κάμεις μαθές;

ΑΡΓΥΡΩ: Σε καλό σου θεια Σειραϊνώ!

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Τι σας μέλει εσάς; Με μάγια ή χωρίς μάγια. Ξέρω εγώ τι σας λέω.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Δεν το πιστεύω.

ΑΡΓΥΡΩ: Καλύτερα να μας λείπει.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Τι μας μέλει.

ΑΡΓΥΡΩ: Κι αν ίσως λείψει ένας τούρκος και δύο τι μ’ αυτό; Η τουρκιά δεν ξεπαστρεύεται εύκολα.

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Όχι, είναι σωστό να πληρώνουμε κάθε χρόνο χίλια γρόσια αποκοπίς. Έχουμε δεν έχουμε. Θυμάστε πέρυσι, είχε τόση αφορία. Τίποτα δεν είχανε ούτε τα δέντρα ούτε τα χωράφια. Είδαμε και πάθαμε να τους πληρώσουμε. (ΠΑΥΣΗ) Χμμ χμμ… Θα… δείτε, θα δείτε! (Σιγότερα) Μόνο φύγετε γρήγορα. Έρχεται. (03- ΜΟΥΣΙΚΗ) (Από την άλλη μεριά φαίνεται ο Αγάς που έρχεται όντως. Όμορφος! Αρχοντάνθρωπος!) Καλώς τον Αγά μας!

ΑΓΑΣ: Καλησπέρα. (Σοβαρά) Τι θέλεις; Έχεις κανένα παράπονο να μου πεις;

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Εγώ, παράπονο; Ούτεε παράπονο, ούτεε …πεσκέσι Αγά μου. Και να’ θελα δηλαδή που να τα βρω; Χήρα γυναίκα και φτωχιά βλέπεις.  Αχ ο θεός δεν θέλησε να μου τον αφήσει τον άντρα. Πήγε και ψοφολόγησε εκεί στα ξένα…

ΑΓΑΣ: (Που εμφανώς τη βαριέται. Με δυσφορία.) Λοιπόν έχεις τίποτα να μου πεις;

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Μπαα… τίποτα. Έτσι ήθελα να σε καλησπερίσω. Είχα καιρό να σε ιδώ.

ΑΓΑΣ: (Χαμογελώντας) Καλοσύνη σου.

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: (Τον κοιτάζει προσεκτικά) Βλέπωω ότι αχάμνησες…

ΑΓΑΣ: Πώς;

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Αδυνάτισες πολύ, να μην αβασκαθείς, Αγά μου. Δε σ’ εσήκωσε το χωριό μας.

ΑΓΑΣ: Αλήθεια! (Πιάνει το πρόσωπό του)

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Αδύνατος, εχλώμιανες πολύ. Που να μη σε βασκάνω. Κερί μονάχο έμεινες. Των κοράκων κράζεις.

ΑΓΑΣ: (Κοιτάζει κατά πάνω και σηκώνει τα χέρια) Αλλάχ! Αλλάχ!

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Κίτρινος σαν το φλουρί Αγά μου σου λέω. Έφεξε το προσωπάκι σου.

ΑΓΑΣ: (Που αρχίζει να αγριεύει επιτέλους) Μπα που να σου….

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: (Απομακρύνεται λίγο) Να κοιταχτείς Αγά μου. Δεεε σε σηκώνει τ’ αέρι εδώ. Κοίταξε μην τα ξεπλύνεις κακότυχε εδώ στα ξένα.

ΑΓΑΣ: (Νευριασμένα) Μπα που να σε πάρει ο διάολος. (Σηκώνει το μπαστούνι του. Η Σειραϊνώ φεύγει γρήγορα) Έφυγε η κουρούνα… (Απόμεινε για λίγο αποσβολωμένος. Μουσική.)

(04- ΜΟΥΣΙΚΗ)

          
Σκηνή 2η

(Ο Αγάς είναι αραγμένος στον οντά του. Στη μέση έχει ένα χαμηλό τραπέζι με φαγητά επάνω. Δίπλα έχει ένα ναργιλέ. Ο Αγάς κάνει να φάει μα σπρώχνει το πιάτο πίσω. Ύστερα πιάνει το ναργιλέ μα τον αφήνει κι αυτόν στην πάντα. Μπαίνει η χανούμισσα.)

ΧΑΝΟΥΜ: (Βλέπει το φαγητό απείρακτο)  Γιατί δεν έφαγες; Σε καλό σου τζάνεμ! Δεν έχεις όρεξη;

ΑΓΑΣ: Δεε μου λες, είναι αλήθεια Χανούμ ότι εχλώμιανα, ότι αδυνάτισα τώρα τελευταία;

ΧΑΝΟΥΜ: (Τον κοιτάζει καλά καλά) Σε καλό σου Αγά μου. Βαρύθυμος θα είσαι. Κάτσε να σε φέρω εγώ ένα σερμπέτι, να πάνε κάτω τα φαρμάκια. Και μη σε νοιάζει τζάνεμ, θα σε κάνω εγώ αύριο το πρωί χαλβά και μπογάτσα να φας. Θα σου βάλω κι ένα φυλαχτό να μη σε πιάνει το κακό μάτι. Μη σκας. (Βγαίνει έξω. Μπαίνει η δούλα η Φατμέ και μαζεύει το τραπέζι.)

ΑΓΑΣ: Δεεε μου λες Φατμέ; Είναι αλήθεια πώς εχλώμιανα, πώς άλλαξε η όψη μου;

ΦΑΤΜΕ: (Κατ’ ιδίαν) Δε μου’ χει δώσει και λίγες ξυλιές. Κάτσε να δεις! Ότι χλώμιανες, χλώμιανες αφέντη. Το τομάρι σου έγινε μαύρο σαν το δικό μου. Δε σε βλέπω να’ χεις πολύ ζωή. Δεν κάνεις τη διαθήκη σου;

ΑΓΑΣ: (Πιάνει τη μαγκούρα) Που να βγάλεις τη φάουσα παλιοτόμαρο. Έννοια σου κι άμα σε πιάσω, θα σου την ισιώσω την καμπούρα. (Η Φατμέ βγαίνει έξω γρήγορα. Ο Αγάς μονολογεί) Μπα! Έτσι τα λέει, επειδή την έχω ξυλίσει κάμποσες φορές βρήκε ευκαιρία. (Σηκώνεται και κοιτάζεται στον καθρέφτη. Κάνει διάφορες γκριμάτσες) Χανούμ! Χανούμ! (Μπαίνει η γυναίκα του) Χανούμ! Σύρε να πεις του Σεΐζη να μου φέρει εκείνη τη Σειραϊνώ.

ΧΑΝΟΥΜ: Όπως προστάζεις Αγά μου. (Φεύγει)

ΑΓΑΣ: Αμ δε θα’ ρθεις; Θα’ ρθεις! Που θα πας; (Κάνει νόημα με το χέρι) Έλα και θα τα πούμε. (Ξαναπάει πάλι στον καθρέφτη. Κοιτάζεται πάλι προσεκτικά.)

ΧΑΝΟΥΜ: (Προβάλλει από την πόρτα) Αγά μου, ο Σεΐζης είπε ότι δεν τηνε βρήκε πουθενά. Επήγε λέει στην αδελφή της στο Μόδι.

(05- ΜΟΥΣΙΚΗ) (Στη σκηνή η Χανούμ με τη Φατμέ μπαινοβγαίνουν και φέρνουν φαγητά και φάρμακα στον Αγά. Αυτός όλο και πιο πολύ βυθίζεται στην πολυθρόνα)

(05- ΜΟΥΣΙΚΗ συνεχίζεται)

Σκηνή 3η

(Στο δρόμο είναι πάλι στο ίδιο σημείο η Ασημίνα, η Αργύρω και η Σειραϊνώ)

ΑΡΓΥΡΩ: Τα μάθατε; Συχωρέθηκε ο Αγάς μας.

ΑΣΗΜΙΝΑ: Και συ βλέπω φανερώθηκες επιτέλους θεια Σειραϊνώ. Τιι… έγινε δεν είναι πια άρρωστη η αδερφή σου στο Μόδι;

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Και γιατί να μη φανερωθώ; Εκεί που είναι (κουνάει το χέρι) τίποτα πια δε μπορεί να μου κάμει.

ΑΡΓΥΡΩ: Μα για πες μας δα θεια Σειραϊνώ; Μάγια του ’καμες; Σαράντα μέρες προθεσμία του’ δωσες, στις τριάντα εννιά μας άφησε χρόνους ο Αγάς μας!

ΑΣΗΜΙΝΑ: (Πειρακτικά) Μπα, τίποτα δεν του’ καμε. Έτσι ήτανε το γραφτό του.

ΑΡΓΥΡΩ: (Στον ίδιο τόνο) Έτσι λέω κι εγώ, γραμμένα είναι αυτά.

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: Γιαα προσέξτε τσούπρες, γιατί αν… εγώ θέλωω… Κουνά το φυλακτό που κρέμεται από το λαιμό της.

ΑΣΗΜΙΝΑ: (Με βιάση) Πάω.. πάω … γιατί όπου να’ναι θα’ ρθει ο άντρας μου. (Φεύγει προς τη μια μεριά της σκηνής)

ΑΡΓΥΡΩ: (Στον ίδιο τόνο) Μπα… που να μου’ ρθει κόλπος. Ξέχασα το φαγητό στη φωτιά. (Φεύγει προς την άλλη μεριά της σκηνής)

ΣΕΙΡΑΪΝΩ: (Έρχεται πιο μπροστά στο κέντρο της σκηνής σείοντας το φυλακτό) Χααα Χα. Το… φόβο μου να έχετε…

(06- ΜΟΥΣΙΚΗ)

αυλαία