28η Οκτωβρίου Ομιλία 2

Όταν κάθε χρόνο καλείσαι. να μιλήσεις για το ίδιο πράγμα αντιλαμβάνεσαι ότι είναι βαρετό να λες τα ίδια και τα ίδια. Έτσι πρέπει να δεις τα τεκταινόμενα από μία άλλη οπτική γωνία, ιδωμένα με μια νέα ματιά και αντίληψη. Με μια λαϊκίστικη εξέταση θα μπορούσαμε να μιλάμε επί ώρες, όπως δα κάνουν οι περισσότεροι για τη γενναιότητα των Ελλήνων, για τ’ ότι πήγαιναν στον πόλεμο με το χαμόγελο στο στόμα, αλλά αυτό δεν είναι το ζητούμενο. Το ζητούμενο είναι να δούμε την 28η του 1940 και τα όσα ακολούθησαν απαλλαγμένα από ελλειπτικές κομπορυμοσύνες και ιστορικές αναλήθειες, Η Ελλάδα ανέκαθεν (εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων) δεν είχε επεκτατικές διαθέσεις, οι πολίτες της είχαν ειρηνικές ασχολίες, όταν όμως οι περιστάσεις το απαιτούσαν, αυτοί οι λιπόσαρκοι φιλειρηνιστές, μετατρέπονταν σε σκληροτράχηλους πολεμιστές καλύπτοντας με το σώμα τους κάθε μπασιά που οδηγούσε στα ενδότερα της χώρας και του σπιτιού τους. Το ιστορικό του Ελληνοΐταλικού πολέμου έχει ως εξής: Στις τρεις και τριάντα μετά τα μεσάνυχτα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο πρεσβευτής της Ιταλίας στην Ελλάδα ξύπνησε τον Έλληνα πρωθυπουργό στο σπίτι του στην Κηφισιά, και του επέδωσε το ιταμό εκείνο τελεσίγραφο. Ζητούσε για λογαριασμό του Μουσολίνι να καταλάβουν την Ελλάδα ιταλικά στρατεύματα να τους επιτραπεί το πέρασμα από την Αλβανία στην Ήπειρο. Το τελεσίγραφο όριζε δύο ώρες προθεσμία για απάντηση με την απειλή ότι αλλιώς τα ιταλικά στρατεύματα θα έμπαιναν με τη βία στο ελληνικό έδαφος. Η απάντηση ήταν μία και μόνη: όχι. Ο οποιοσδήποτε άνθρωπος ο οποίος σέβεται στο ελάχιστο τον εαυτό του, αυτό θα απαντούσε. Δεν θα μιλήσω για την κυβέρνηση, έτσι κι αλλιώς όποια απόφαση κι αν έπαιρναν οι ιθύνοντες, άλλοι θα αναλάμβαναν την υλοποίηση της. Αυτοί πάντα φεύγουν, σαν τα χελιδόνια σε θερμότερα μέρη γιατί τους πειράζει ο βαρύς χειμώνας. Κάθονται εκ του ασφαλούς στα μετόπισθεν, βγάζοντας φιρμανία και κοιτούν μπροστά, προς τη νίκη -αυτό κανείς δεν το αμφισβητεί- πότε πότε όμως ρίχνουν και μερικές κλεφτές ματιές προς τα πίσω μην κλείσει η οδός διαφυγής. Θα μιλήσω για τον απλό πολίτη, εκείνο που σε όλους τους καιρούς, και στην ειρήνη και στον πόλεμο σηκώνει το μεγαλύτερο βάρος, άσχετα αν δεν έχει βρεθεί ακόμη τίμια ζυγαριά, να το σταθμίσει, ή κάποιοι τον κλέβουνε στο ζύγι. Το πρωί της 28ης ήχησε η σειρήνα Εκείνη τη στιγμούλα της αιωνιότητας δεν έφταναν εκατομμύρια χρόνια για να την χωρέσουν. Δεκάδες τρένα έσερναν παστωμένους φαντάρους για το μέτωπο. Δεκάδες φαντάροι αγωνίζονταν να σύρουν μαζί τους τις ραγισμένες θύμισες. Δεκάδες γυναίκες, μόλις τώρα καταλάβαιναν τι σημαίνει η σκιά ενός άντρα μέσα στο σπίτι. Ο στρατιώτης ακολουθεί ένα μονοπάτι. Δε βλέπει ποτέ πόσο αίμα έχει χάσει. Ο στρατιώτης δεν κοιτά ποτέ πίσω. Ο δρόμος του καθήκοντος είναι μονής κατευθύνσεως. Κι ο Έλληνας πάντα ακολουθεί το δρόμο αυτό ξέροντας ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος και παρακαλώντας τον άγιο, γιατί μήτε αυτός, μήτε ο αντίπαλος στρατιώτης είχανε σκοπό να συναντηθούνε. Ο Χειμώνας ήρθε. Ήρθε και παρήλθε. Λένε ότι η μεγαλύτερη θλίψη των εποχών, είναι ότι φεύγουν ξέροντας ότι θα ξαναρθούν. Μα η επόμενη άνοιξη δεν ήταν η ίδια, ούτε το καλοκαίρι. Οι ελιές πρασίνιζαν στους κάμπους, οι ιτιές πρασίνιζαν στα ποτάμια, κι ήσυχα οι λίμνες γελούσαν κι έπαιζαν με τ’ άσπρα πουλιά τους. Μα όμως κανείς δεν τα’ βλεπε όλα τούτα, κανείς δεν μίλαγε για όλα τούτα γιατί ο πόλεμος μ’ ένα δάκτυλο σιωπής τους έκλεινε το στόμα. Ο πόλεμος τελείωσε. Κι όπως πάντα νικητές και ηττημένοι, όλοι στην ουσία ηττημένοι, μάζευαν τα κομμάτια τους, και κοίταζαν τη ζωή ν' απλώνεται μπροστά τους χειρότερη απ' ότι την είχαν αφήσει, Ας κοιτάξουμε τουλάχιστον τώρα την ειρήνη γιατί αν ο πόλεμος, είναι ένας γέρος με στενό μέτωπο που σου δείχνει ένα δρόμο με κινήσεις μπετόν αρμέ, η ειρήνη είναι ένα δέντρο, που με χίλια χέρια, σου δείχνει χίλιους δρόμους. Σ,Π.Παπασηφάκης